چگونه طول عمر باتری لپ تاپ را افزایش دهیم ؟

راهنمای جامع نگهداری از باتری لپ‌تاپ: افزایش طول عمر و کارایی

امروزه لپ‌تاپ‌ها به یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین ابزارها برای انجام کارهای روزمره تبدیل شده‌اند؛ از نمایش نمونه کارها در یک جلسه کاری تا تماشای فیلم‌های مورد علاقه در منزل، لپ‌تاپ‌ها همه جا و همه‌وقت در کنار ما هستند. در این میان، باتری لپ‌تاپ نقشی حیاتی در قابل حمل بودن آن ایفا می‌کند و حفظ و نگهداری صحیح باتری دغدغه‌ی بسیاری از ماست. در این مقاله، شما را با مهم‌ترین نکات طلایی در زمینه نگهداری از باتری لپ‌تاپ آشنا خواهیم کرد تا با رعایت آن‌ها به افزایش طول عمر باتری خود کمک کرده باشید.

1. آیا اتصال دائم لپ‌تاپ به برق باعث آسیب دیدن باتری می‌شود؟

برای پاسخ به این سوال، ابتدا باید به نحوه عملکرد باتری‌های لیتیوم یونی و لیتیوم پلیمری استاندارد در دستگاه‌های مدرن امروزی بپردازیم:

• مدار قطع‌کن شارژ: ظرفیت این باتری‌ها محدود است و نمی‌توان بیش از اندازه معین، آن‌ها را شارژ کرد. زمانی که شارژ باتری به ۱۰۰ درصد می‌رسد، فرآیند شارژ به طور کامل متوقف می‌شود. در لپ‌تاپ‌های دارای مدار قطع‌کن (که در اکثر دستگاه‌های مدرن تعبیه شده)، باتری دیگر شارژ نمی‌شود و سیستم برای تامین انرژی خود از آداپتور استفاده می‌کند. اما به محض آنکه کمی از شارژ باتری مصرف شود (مثلاً به ۹۸% برسد)، لپ‌تاپ دوباره فرآیند شارژ را از سر می‌گیرد تا انرژی از دست رفته جایگزین شود.

  • نکته مهم: در دستگاه‌هایی که این مدار قطع‌کن را ندارند (معمولاً مدل‌های بسیار قدیمی‌تر یا غیر استاندارد)، باتری همچنان با ولتاژ و آمپر خیلی کم شارژ می‌شود که می‌تواند به آن آسیب برساند و حتی در مواردی منجر به باد کردن یا انفجار باتری شود. همواره از سلامت و استاندارد بودن لپ‌تاپ خود اطمینان حاصل کنید.

• چرخه عمر باتری‌ها: عمر مفید باتری‌ها حدوداً بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ چرخه شارژ است.

  • چرخه شارژ چیست؟ یک چرخه شارژ کامل به معنی استفاده از کل (۱۰۰%) ظرفیت باتری است، اما لزوماً این اتفاق نباید یکجا صورت پذیرد. برای مثال، ممکن است امروز باتری را از ۱۰۰ درصد تا ۵۰ درصد استفاده کنید و سپس آن را دوباره تا ۱۰۰% شارژ کنید. اگر فردا همین کار را مجدداً انجام دهید، مجموع این دو روز یک چرخه شارژ محسوب می‌شود. در نتیجه، با توجه به استفاده شما ممکن است تکمیل یک چرخه شارژ چند روز طول بکشد.
  • صرفه‌جویی در چرخه‌ها: هر چقدر در این ۵۰۰ چرخه شارژ صرفه‌جویی کنیم، سال‌های بیشتری می‌توانیم از باتری در وضعیت خوب استفاده کنیم. اگر شما هر روز باتری را یک چرخه کامل شارژ استفاده کنید، این باتری حدود ۴۰۰ الی ۵۰۰ روز برای شما کار می‌کند.

• تذکر حیاتی: اتصال همیشگی لپ‌تاپ به برق، به خصوص در محیط گرم و در صورت انجام کارهای سنگین، می‌تواند موجب کاهش عمر مفید باتری شود. دلیل اصلی آن حرارت بیش‌ازحد است که دشمن اصلی باتری‌های لیتیومی، به خصوص در زمانی که فول شارژ هستند (۱۰۰ درصد)، محسوب می‌شود. توصیه می‌شود حتی در صورت دسترسی دائم به برق، اجازه دهید باتری به حدود ۸۰-۹۰ درصد برسد و گاهی اوقات برای جلوگیری از ماندن طولانی‌مدت در شارژ کامل، آداپتور را جدا کنید. همچنین کالیبره کردن باتری (که در ادامه توضیح داده می‌شود) برای حفظ دقت سنسورهای آن مهم است.

2. ترتیب اتصال شارژر به برق و لپ‌تاپ چگونه باشد؟

ابتدا دوشاخه را به پریز برق وصل کنید و سپس کابل شارژر را به لپ‌تاپ متصل کنید.

• چرا این ترتیب؟ وقتی دوشاخه را مستقیماً به پریز متصل می‌کنید، برقی که به طور ناگهانی وارد می‌شود می‌تواند دارای نوسان باشد. این نوسانات اولیه می‌تواند باعث آسیب دیدن شارژر، باتری و یا حتی خود دستگاه شود. اما وقتی ابتدا دوشاخه به برق متصل شده باشد، بعد از چند لحظه، برق توسط آداپتور از حالت AC به حالت DC تبدیل شده و نوسانات آن نیز گرفته می‌شود و سپس به صورت پایدار به لپ‌تاپ منتقل می‌گردد.

3. آیا پس از تخلیه کامل شارژ باتری، نیاز به شارژر داریم؟

این کار در مورد باتری‌های قدیمی نیکلی کاملاً صحیح و درست بود. اما با ورود به نسل جدید لپ‌تاپ‌ها که اکثر آن‌ها از باتری‌های لیتیومی استفاده می‌کنند، نه‌تنها شارژ و دشارژ کامل بی‌فایده است، بلکه حتی می‌تواند به باتری لپ‌تاپ آسیب بزند.

• باتری‌های لیتیومی را می‌توان فارغ از درصد باقی‌مانده‌ی آن‌ها شارژ کرد و این موضوع تاثیر منفی روی عملکرد و عمر مفید آن‌ها نخواهد داشت.

4. آیا می‌توان از شارژر برندهای دیگر دستگاه‌ها استفاده کرد؟

خیر، تحت هیچ شرایطی از شارژرها و آداپتورهای سایر لپ‌تاپ‌ها یا برندهای دیگر استفاده نکنید.

• چرا؟ زیرا مقدار ولتاژ و شدت جریان آن‌ها با هم متفاوت است و استفاده از شارژر نامناسب باعث آسیب جدی به دستگاه و باتری می‌شود. همیشه از شارژر اورجینال یا شارژر جایگزین با مشخصات دقیق و مطابق با ولتاژ و آمپر لپ‌تاپ خود استفاده کنید.

5. هنگام استفاده از برق، باتری لپ‌تاپ را خارج کنیم یا نیازی نیست؟

این موضوع بسته به شرایط می‌تواند هم بله و هم خیر باشد.

• خطر گرما: باقی ماندن باتری در لپ‌تاپ هنگام استفاده از منبع برق شهری می‌تواند یک ایراد اصلی و مهم داشته باشد: رسیدن گرما به باتری. این گرما معمولاً از پردازش‌های سنگین (مثل بازی کردن، طراحی گرافیکی، رندرینگ و...) تولید می‌شود. همانطور که پیشتر اشاره شد، دشمن اصلی باتری‌های لیتیومی در زمانی که فول شارژ هستند (۱۰۰ درصد)، حرارت بیش‌ازحد است.
• راهکار: برای کاهش گرما و محافظت از باتری، می‌توانید از کول‌پد (Cooling Pad) استفاده کنید که به خنک شدن بهتر لپ‌تاپ کمک می‌کند. در صورتی که لپ‌تاپ شما در معرض گرمای شدید قرار نمی‌گیرد و یا کارهای سنگین با آن انجام نمی‌دهید، نیازی به خارج کردن باتری نیست (به شرطی که مدار قطع‌کن شارژ فعال باشد).

6. ارتباطی بین هارد دیسک و مصرف باتری وجود دارد؟

باید بگوییم که بله.

• هارد دیسک‌های سریع‌تر: هر چه هارد دیسک شما (به خصوص SSDها در مقایسه با HDDهای قدیمی) سرعت بیشتر و بهتری داشته باشد و کارها را سریع‌تر انجام دهد، مصرف کمتری از باتری دارد. این امر باعث می‌شود باتری مدت زمان بیشتری شارژ نگه دارد که به افزایش سلامت و طول عمر باتری کمک می‌کند.

7. دشارژ کردن کامل باتری برای آن مضر است؟

بله، بهتر است از تخلیه شدن کامل شارژ باتری لپ‌تاپ (رسیدن به ۰ درصد، یعنی جایی که لپ‌تاپ خاموش می‌شود) جلوگیری کنید.

• شوک به باتری: این حالت به باتری لپ‌تاپ شوک زیادی وارد می‌کند که باعث آسیب دیدن آن می‌شود. توصیه می‌شود که بهترین حالت برای شارژ مجدد، رسیدن باتری به ۲۰ درصد است و خالی شدن باتری پایین‌تر از این مقدار برای آن مضر است.

8. چرا باتری لپ‌تاپ میزان شارژ را اشتباه نمایش می‌دهد؟

باتری‌های لپ‌تاپ به یک برد و سنسور مجهز هستند که میزان دقیق انرژی باقی‌مانده‌ی آن را نشان می‌دهد.

• کاهش دقت سنسور: معمولاً در اثر چرخه‌های مکرر شارژ و دشارژ و به مرور زمان، این سنسورها دقت خود را از دست می‌دهند. همین دقیق نبودن سنسور باتری باعث نمایش میزان اشتباهی از شارژ توسط لپ‌تاپ می‌شود. برای مثال، لپ‌تاپ ممکن است به شما نشان دهد که باتری ۱۰ درصد شارژ دارد، اما میزان واقعی شارژ بسیار کمتر از این ۱۰ درصد باشد که خاموش شدن ناگهانی لپ‌تاپ می‌تواند نتیجه‌ی چنین خطایی باشد. اینجاست که کالیبره کردن باتری اهمیت پیدا می‌کند.

9. کالیبره کردن باتری لپ‌تاپ چیست و چگونه انجام می‌شود؟

کالیبره کردن باتری به معنی تنظیم مجدد سنسور باتری است تا میزان شارژ را دقیق‌تر نمایش دهد.

• نرم‌افزارهای کالیبراسیون: بعضی از لپ‌تاپ‌ها برای کالیبره کردن مجدد سنسور باتری مجهز به نرم‌افزارهایی هستند که معمولاً یا درست کالیبره نمی‌شوند یا با خطا مواجه هستند.
• بهترین روش کالیبراسیون دستی: بهترین راه برای کالیبره کردن سنسور باتری، پس از هر ۳۰ الی ۳۵ چرخه شارژ، یک بار به روش زیر عمل کنید:
  1. دشارژ کامل: باتری لپ‌تاپ را بدون وقفه به‌طور کامل خالی کنید؛ به طوری که لپ‌تاپ خود به خود خاموش شود و بدون آداپتور توان روشن شدن نداشته باشد.
  2. خنک شدن: سپس لپ‌تاپ را به مدت ۳۰ الی ۴۰ دقیقه کنار بگذارید تا کاملاً خنک شود.
  3. شارژ کامل در حالت خاموش: پس از آن، آداپتور را بدون روشن کردن لپ‌تاپ به آن متصل کنید و بین ۱ الی ۳ ساعت (با توجه به ظرفیت باتری) اجازه دهید در حالت خاموش شارژ شود.
  4. استفاده مجدد: پس از شارژ شدن کامل، آداپتور را قطع کرده و از لپ‌تاپ استفاده کنید. با این کار، سنسورهای باتری مجدداً تنظیم می‌شوند.

10. باتری را برای مدت طولانی چگونه انبار کنیم؟

اگر می‌خواهید باتری لپ‌تاپ خود را برای مدت طولانی بدون استفاده نگهداری کنید:

• میزان شارژ: ابتدا باید باتری را به حدود ۵۰ درصد شارژ برسانیم. (نه صفر درصد و نه ۱۰۰ درصد).
• محیط نگهداری: محل نگهداری باید تا جای ممکن خشک و خنک و تمیز باشد، زیرا بدترین دشمن باتری‌ها حرارت است.

11. زمان خرید یک باتری جدید برای لپ‌تاپ کی هست؟

زمانی باید به فکر خرید باتری جدید باشید که یکی از شرایط زیر رخ دهد:

• کاهش ظرفیت: ظرفیت باتری فعلی لپ‌تاپ شما به طرز چشمگیری کاهش یافته و شارژ بسیار کمی نگه می‌دارد.
• بادکردگی باتری: باتری لپ‌تاپ باد کرده باشد. این یک نشانه خطرناک است و باید فوراً باتری را تعویض کنید.
• خاموشی ناگهانی: در حین کار دستگاه خاموش می‌شود و پس از روشن کردن، درصد باتری به ۰ یا افت خیلی زیادی داشته باشد. (قبل از اقدام به خرید باتری، حتماً باتری را کالیبره کنید، چون ممکن است فقط از حالت کالیبره خارج شده باشد.)
• توجه: اگر زودتر از نیاز واقعی اقدام به خریداری باتری جدید کنید، بلااستفاده ماندن طولانی‌مدت آن منجر به خراب شدن و کاهش عمر مفید آن خواهد شد. باتری‌های نو هم نیاز به نگهداری صحیح دارند.

در صورت نیاز به باتری لپ‌تاپ، می‌توانید برای استعلام قیمت و موجودی، به بخش [خرید باتری لپ‌تاپ] مراجعه کرده یا با ما تماس بگیرید.